گروه آموزش معارف اسلامی ، دانشگاه فرهنگیان ، صندوق پستی 889-14665 ، تهران ، ایران.
چکیده
تاکنون پژوهشهای دامنهداری در زمینۀ تاریخ نگاری در دورۀ فاطمیان مصر صورت گرفته است؛ اما هنوز زوایای ناگفته بسیاری نزد مورخان و محققان تاریخ وجود دارد. آنچه مقرر است در این وجیزه بررسی شود،با ورود فاطمیان به مصر و ابداع و تغییر در نظام و ساختار شهری مصر، شیوۀ تألیف و سبک نگارش آثار خطط به عنوان بارزترین گونۀ تاریخ نگاری محلی در مصر تحول یافت. یکی از کسانی که توانست با ورود به عرصۀ سیاست در زمینۀ تاریخ نگاری نیز جایگاه مهمی برای خود کسب کند و منشأ آثار متعددی از جمله در تاریخ نگاری محلی و خطط باشد، ابن زولاق است وی با تألیف کتاب فضائل مصر و اخبارها و خواصها توانست اطلاعات متنوع و ارزشمندی دربارۀ تاریخ محلی و خطط مصر از دورۀ باستان و دورۀ اسلامی تا زمان خود مؤلف، به دست دهد و مرجعی مهم برای آثار پس از خود و مورخان خطط محسوب گردد. در این نوشتار برآنیم تا ضمن بررسی اجمالی تاریخ نگاری محلی دورۀ فاطمیان به معرفی یکی از مهمترین آثار نوشته شده در این زمینه یعنی فضائل مصر و اخبارها ابن زولاق با روش معمول تاریخی،توصیفی-تحلیلی بپردازیم.