بررسی مفهوم هویت ملی و مؤلفه‌های آن در کتاب‌های درسی تاریخ مقطع متوسطۀ دوم.

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشگاه فرهنگیان کاشان

چکیده

هویت به عنوان مهمترین مؤلفۀ اجتماعی نقش بسزایی در شناسایی تاریخ و فرهنگ جامعه در سطح خرد و کلان دارد؛ زیرا به عنوان شناسنامه و اصالت مردم یک سرزمین در طول تاریخ شناخته می­شود. در این تحقیق بر اساس نظرات صاحبنظران مختلف به دنبال شناسایی هویت ملی و مؤلفه­های آن در کتاب­های تاریخ مقطع متوسطۀ دوم هستیم. روش تحقیق کتابخانه­ای و اسنادی است و مبنای کار تحلیل و بررسی مفهوم هویت ملی و مؤلفه­های آن در کتاب­های تاریخ پایۀ دهم، یازدهم و دوازدهم است. بر اساس یافته­های تحقیق مهمترین مؤلفه­های هویت در کتاب­های تاریخ عبارتند از: میراث فرهنگی، باورها و اعتقادات، خانواده، جشن­ها و مراسم­ها، آموزش و علم، سبک زندگی، شیوۀ معیشتی، صنایع دستی، هنر و معماری است. به طور کلی مؤلفه­های هویت بیانگرو بازتاب ساختار و شرایط درونی جامعه و روابط و تعاملات با دنیای خارج است. نتایج بررسی کتاب­ها نشان می­دهد اطلاعات کتاب­ها بیشتر حالت تاریخ نگاری و روایتی دارد و صرفا دانش تاریخی دانش آموزان را افزایش می­دهد و به ابعاد تاریخی، سیاسی، جغرافیایی و مذهبی هویت ملی بیشتر از ابعاد اجتماعی,فرهنگی، زبانی–ادبی پرداخته شده است. با توجه به اهمیت مفهوم هویت لازم است محتوی کتاب­های تاریخ به صورت ملموس تر و عینی تر اسطوره­ها و شخصیت­های تاریخی و همچنین رویدادهای تاریخی را مورد توجه قرار دهند تا هم زمینه آشنایی و آگاهی نسل جوان با الگوهای تاریخی فراهم شود و هم اینکه احساس تفاخر و تعلق و در نهایت وحدت ملی تقویت گردد

کلیدواژه‌ها