گروه آموزش تاریخ ، دانشگاه فرهنگیان ،صندوق پستی 889-14665 ، تهران ، ایران.
چکیده
تا قبل از دورۀ قاجار و به طور مشخص تا آستانۀ انقلاب مشروطه، شیوۀ مرسوم تاریخ نگاری در کشور ایران، سنتی و مشتمل بر تاریخ نقلی بود. در نظام آموزشی سنتی نیز درسی با عنوان درس تاریخ و کتب درسی تاریخ در مکتبخانه ها وجود نداشت. کم کم با تأسیس مدارس جدید وتألیف کتب درسی تاریخ برای دانشآموزان و تحصیل دانشجویان ایرانی در رشتۀ تاریخ و همچنین آشنایی ایرانیان با متون تاریخی اروپاییان که به زبان فارسی ترجمه میشد، تحولی در تاریخ نگاری ایرانیان نیز آغاز شد. مقالۀ حاضر پژوهشی با تکیه بر بررسیهای اسنادی و کتابخانهای و استفاده از روش تحلیلی و توصیفی است که در پاسخ به سؤال «کدام عامل در اشاعه تاریخ نگاری نوین در ایران موثرتر بود؟» نشان میدهد رواج تاریخ نویسی نوین در ایران، بیش از هر چیز ناشی از رواج آموزش نوین به تقلید از اروپا و آشنایی با روشهای نوین تاریخ نگاری از طریق ترجمۀ کتب تاریخی و نوشتههای اروپاییان در ایران بود. گرچه همپای گسترش شیوۀ نوین تا سالها استفاده از روش سنتی نیز همچنان ادامه داشت.
)
