نقش میسیونرهای مذهبی در توسعة روابط سیاسی و تجاری ایران و اروپا در عصر صفوی

نویسنده

استادیار دانشگاه فرهنگیان لرستان

چکیده

عصر صفوی (1135- 907 ق./ 1722- 1501 م.) عصر گسترش چشمگیر فعالیت میسیونرهای مذهبی اروپا در ایران بود. در این دوره قدرت‌های اروپایی برای نفوذ در سرزمین‌های شرقی و دست یافتن به مواد اولیه ارزان قیمت با همدیگر رقابت می‌کردند، در همین حال قلمرو و تجارت خارجی آنها نیز توسط عثمانی به شدت در خطر بود، لذا ایران به عنوان همسایه و دشمن عثمانی و در عین حال به عنوان طرف تجاری اروپا گزینه مناسبی برای اتحاد بود. سؤال پژوهش حاضر این است که آیا میسیونرها و مبلغین مذهبی در توسعه روابط سیاسی و تجاری ایران و اروپا در عصر صفوی نقش داشتند؟ سعی بر آن است با روش تحقیق توصیفی و جمع‌آوری اطلاعات از گزارش‌ها، منابع تاریخی و پژوهشی، سفرنامه‌ها و اسناد به این سؤال پاسخ داده شود. به نظر می‌رسد علاوه بر انگیزه‌های مذهبی دلایل ویژه سیاسی و اقتصادی در ارسال هیأت‌های مذهبی به ایران نقش داشت. یافته پژوهش حاضر مبین این واقعیت است که میسیونرهای مذهبی در اشاعه دین مسیحیت در ایران توفیق چندانی نداشتند اما توانستند در توسعه روابط سیاسی و تجاری ایران و اروپا نقش موثری بازی کنند.

کلیدواژه‌ها