در تاریخ کشورها همواره بزرگانی وجود داشتهاند که مردم هر عصر به وجود آنها بر خود میبالند و به آنان افتخار میکنند. این بزرگان به واسطهی اقداماتی که انجام دادهاند به مرور زمان برای عموم مردم به شخصیتهایی اسطورهای تبدیل شدهاند. یکی از شخصیتهایی که نماد حکمت و خرد در جمع دیوانسالاران ایرانی بود و زندگی او تا حدی گرفتار افسانه و ابهام شده بزرگمهر حکیم است. در تاریخ و ادبیات ایران زمین جملات قصار حکمی، اخلاقی، فلسفی و همچنین اندرزها و حکایتهای زیادی را به او نسبت دادهاند که بر خرد و دانایی و میهندوستی وی تأکید میکند. انسان ایرانی، ارزشهای انسانی و متعالی خود را به نقل از بزرگانی عرضه داشته است که در تاریخ و در ساحت افسانه، نمونه و الگوی درایت، تدبیر و هوشمندی بودهاند. بدون تردید در این میان بزرگمهر حکیم از تابناکترین چهرهها محسوب میشود. وی از جمله قهرمانانی بود که به جمع شهیدان اندیشه پیوست و حالت اسطوره پیدا کرد. بنابراین ضرورت دارد شخصیت وی از افسانه تا واقعیت مورد کندوکاو قرار گیرد.